Saltu al enhavo

Hidrogena cianido

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Cianida acido
Plata kemia strukturo de la
Cianida acido
Tridimensia kemia strukturo de la
Cianida acido
Kemia formulo
HCN
CAS-numero-kodo 74-90-8
ChemSpider kodo 748
PubChem-kodo 768
Merck Index 15,4832
Fizikaj proprecoj
Aspekto senkolora, palflava aŭ blueca gaso
Molmaso 27.0253 g·mol-1
Denseco 0.687g cm−3
Fandpunkto −13 °C
Bolpunkto 26 °C
Refrakta indico  1,2675
Ekflama temperaturo −17.8 °C
Memsparka temperaturo 538 °C
Acideco (pKa) 9.21
Solvebleco Akvo:Solvebla
Mortiga dozo (LD50) 160 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Riskoj R12 R26 R50/53 R26/27/28 [1]
Sekureco S7/9 S16 S36/37 S38 S45 S60 S61
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero
GHS etikedigo de kemiaĵoj
GHS Damaĝo-piktogramo
02 – Treege brulema 05 – Koroda substanco
06 – Venena substanco 09 – Noca por vivmedio
GHS Signalvorto Damaĝo
GHS Deklaroj pri damaĝoj H224, H300, H310, H330, H400, H410[2]
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj P210, P233, P240, P241, P242, P243, P260, P262, P264, P270, P271, P273, P280, P284, P301+310, P303+361+353, P304+340, P310, P320, P321, P330, P361, P363, P370+378, P391, P403+233, P403+235, P405, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

La acido hidrogena cianidocianida acido (kemia formulo: HCN) estas gaso, tre venena. Se oni enspiras eĉ malgrandan kvanton da hidrogena cianido, ĝi atencas la kemiajn procezojn de la sango, kiu portas la oksigenon en la korpo, kaj oni ne povas spiri. Tio povas kaŭzi rapidan morton.

Se oni laboras kun cianido (=salo de cianida acido), estas tre grave ne miksi ĝin kun acido.

Aparte la substanco natriocianido en kombino de acidaj substancoj facile disiĝas al la tre venena gaso hidrogena cianido:

NaCN + H2SO4 → HCN + NaHSO4

Tiu paŝo povas esti konscia ago kadre de kemia militado, malpermesita fare de la ĝeneva konvencio de 1925, sed ankaŭ povas okazi akcidente, kiel ekzemple kadre de la katastrofaj eksplodoj de 2015 en Tjanĝino: Tie pro eksplodoj liberiĝis granda kvanto de natriocianido, kiu simple pro la acideco de la aera humideco, kaj ankoraŭ pli forte pro kontakto kun pluvo, transformiĝis al hidrogena acido, sen ke necesus pli fortaj acidoj.

Kombinaĵoj

[redakti | redakti fonton]

Vidu ankaŭ

[redakti | redakti fonton]

Referencoj

[redakti | redakti fonton]